J. V. Staljin
Referat Pretsednika Državnog komiteta odbrane na svečanoj sednici moskovskog sovjeta deputata trudbenika zajedno s partiskim i društvenim organizacijama grada Moskve 6 novembra 1944 godine
Drugovi!
Danas sovjetski ljudi slave 27-mu godišnjicu pobede sovjetske revolucije u našoj zemlji.
Četvrti put dočekuje naša zemlja godišnjicu sovjetske revolucije u Otadžbinskom ratu protiv nemačkih fašističkih osvajača.
To, razume se, ne znači da se četvrta godina rata ne razlikuje po svojim rezultatima od prethodnih triju godina rata. Naprotiv, medju njima postoji bitna razlika. Dok su prve dve godine rata bile godine ofanzive nemačkih trupa i njihovog napredovanja u unutrašnjost naše zemlje, kad je Crvena armija bila prinudjena da vodi odbrambene borbe, i dok je treća godina rata bila godina radikalnog preokreta na našem frontu, kad je Crvena armija razvila moćne ofanzivne borbe, razbila Nemce u nizu odlučujućih bitaka, očistila od nemačkih trupa dve trećine sovjetske zemlje i primorala ih da predju u odbranu, pri čemu je Crvena armija još jednako vodila rat protiv nemačkih trupa deleći megdan sama, bez ozbiljne potpore od strane saveznika, to je četvrta godina rata bila godina odlučujućih pobeda sovjetskih armija i armija naših saveznika nad nemačkim trupama, kad su Nemci, prinudjeni ovog puta da vode rat na dva fronta, bili odbačeni na granice Nemačke.
Usled toga se protekla godina svršila isterivanjem nemačkih trupa iz Sovjetskog Saveza, Francuske, Belgije, srednje Italije i prenošenjem ratnih operacija na teritoriju Nemačke.
Odlučujući uspesi Crvene armije u ovoj godini i isterivanje Nemaca iz sovjetske zemlje bili su uslovljeni nizom uništavajućih udaraca naših trupa po nemačkim trupama, koji su počeli još u januaru ove godine i razvijali se zatim u toku čitave izveštajne godine.
Prvi udarac zadale su naše trupe u januaru ove godine kod Lenjingrada i Novgoroda, kad je Crvena armija pregazila liniju trajne odbrane Nemaca i odbacila ih u Pribaltik. Rezultat toga udarca bilo je oslobodjenje Lenjingradske oblasti.
Drugi udarac zadat je u februaru-martu ove godine na Bugu, kad je Crvena armija potukla nemačke trupe i odbacila ih preko Dnjestra. Tim udarcem oslobodjena je od nemačkih fašističkih osvajača Ukrajina na desnoj obali Dnjepra.
Treći udarac zadat je u aprilu-maju ove godine u oblasti Krima, kad su nemačke trupe bile bačene u Crno More. Tim udarcem oslobodjeni su ispod nemačkog jarma Krim i Odesa.
Četvrti udarac zadat je u junu ove godine u oblasti Karelije, kad je Crvena armija razbila finske trupe, oslobodila Viborg i Petrozavodsk i odbacila Fince u unutrašnjost Finske. Rezultat toga bilo je oslobodjenje većeg dela Karelofinske Sovjetske Republike.
Peti udarac zadat je Nemcima u junu-julu ove godine, kad je Crvena armija do nogu potukla nemačke trupe kod Vitepska, Bobrujska, Mogiljova i završila svoj udarac opkoljavanjem 30 nemačkih divizija kod Minska. Tim udarcem naše su trupe: a) potpuno oslobodile Belorusku Sovjetsku Republiku; b) izbile na Vislu i oslobodile znatan deo savezničke Poljske; v) izbile na Njemen i oslobodile veliki deo Litvanske Sovjetske Republike; g) forsirale Njemen i stigle do granica Nemačke.
Šesti udarac zadat je u julu-avgustu ove godine u oblasti Zapadne Ukrajine, kad je Crvena armija razbila nemačke trupe kod Lavova i odbacila ih preko Sana i Visle. Tim udarcem: a) oslobodjena je Zapadna Ukrajina; b) naše trupe forsirale su Vislu i stvorile s one strane Visle snažan mostobran zapadno od Sandomira.
Sedmi uadarac zadat je u avgustu ove godine u području Kišinjev-Jaši, kad su naše trupe do nogu potukle nemačke i rumunske trupe i završile svoj udarac opkoljavanjem 22 nemačke divizije kod Kišinjeva, ne računajući rumunske divizije. Tim udarcem: a) oslobodjena je Moldavska Sovjetska Republika; b) izbačena je iz stroja saveznica Nemačke - Rumunija, koja je objavila rat Nemačkoj i Madjarskoj; v) izbačena je iz stroja saveznica Nemačke - Bugarska, koja je takodje objavila rat Nemačkoj; g) otvoren je put našim trupama u Madjarsku, poslednju saveznicu Nemačke u Evropi; d) stvorena je mogućnost da pružimo ruku pomoći savezničkoj Jugoslaviji protiv nemačkih osvajača.
Osmi udarac zadat je u septembru-oktobru ove godine u Pribaltiku, kad je Crvena armija razbila nemačke trupe kod Talina i Rige i isterala ih iz Pribaltika. Tim udarcem: a) oslobodjena je Estonska Sovjetska Republika; b) oslobodjen je veliki deo Letonske Sovjetske Republike; v) izbačena iz stroja saveznica Nemačke - Finska, koja je objavila rat Nemačkoj; g) preko 30 nemačkih divizija otsečeno je od Pruske i stisnuto u klešta izmedju Tukumsa i Libave, gde ih sada naše trupe dokusuruju.
U oktobru ove godine počeo je deveti udarac naših trupa izmedju Tise i Dunava u Madjarskoj, čiji je cilj da se Madjarska izbaci iz rata i okrene protiv Nemačke. Tim udarcem, koji još nije završen: a) naše su trupe pružile neposrednu pomoć savezničkoj Jugoslaviji pri isterivanju Nemaca i oslobodjenju Beograda; b) naše su trupe dobile mogućnost da predju karpatski greben i da pruže ruku pomoći savezničkoj Čehoslovačkoj Republici, čiji je deo teritorije već oslobodjen od nemačkih osvajača.
Najzad, krajem oktobra ove godine izvršen je udarac nemačkim trupama u severnoj Finskoj, kad su nemačke trupe izbačene iz područja Pečenge i kad su naše trupe, goneći Nemce, stupile na teritoriju savezničke Norveške.
Ne navodim brojčane podatke o neprijateljskim gubicima u ubijenim i zarobljenim u tim operacijama, o količini topova, tenkova, aviona, granata, mitraljeza itd., što su ih naše trupe zaplenile. Ti su vam podaci zacelo poznati iz saopštenja Sovjetskog informacionog biroa.
To su glavne operacije Crvene armije u protekloj godini, koje su dovele do isterivanja nemačkih trupa iz naše zemlje.
Tim operacijama razbijeno je i izbačeno iz stroja oko 120 divizija Nemaca i njihovih saveznika. Mesto 257 divizija, koje su stajale protiv našeg fronta prošle godine, od kojih su 207 divizija bile nemačke, imamo sada protiv našeg fronta, posle svih "totalnih" i "supertotalnih" mobilizacija, svega 204 nemačke i madjarske divizije, od kojih nemačkih divizija nema više od 180.
Treba priznati da je u ovome ratu hitlerovska Nemačka sa svojom fašističkom vojskom moćniji, lukaviji i iskusniji protivnik nego Nemačka i njena vojska u svim prošlim ratovima. Tome treba dodati da je Nemcima pošlo za rukom da u ovom ratu iskoriste proizvodne snage gotove cele Evrope i prilično znatne vojske svojih vazalnih država. Ako se, uprkos tim za Nemačku povoljnim uslovima vodjenja rata, ona ipak našla na ivici neizbežne propasti, onda to treba objasniti time što je glavni protivnik Nemačke - Sovjetski Savez nadmašio po snazi hitlerovsku Nemačku.
Novim momentom u ratu protiv hitlerovske Nemačke u protekloj godini treba smatrati činjenicu da Crvena armija u toj godini nije vodila svoje operacije protiv nemačke vojske usamljeno, kao što je to bilo u prethodnim godinama, već ih je vodila zajedno s trupama naših saveznika. Teheranska konferencija nije održana uzalud. Rešenje Teheranske konferencije o zajedničkom udarcu po Nemačkoj sa zapada, istoka i juga počelo se ostvarivati sa zapanjujućom tačnošću. Istovremeno s letnjim operacijama Crvene armije na sovjetsko-nemačkom frontu savezničke trupe otpočele su invaziju u Francusku i organizovale snažne ofanzivne operacije, koje su primorale hitlerovsku Nemačku da vodi rat na dva fronta. Vojska i mornarica naših saveznika izvršile su masovnu operaciju iskrcavanja na obali Francuske, koja po organizovanosti i razmerama nema primera u istoriji, i majstorski savladale nemačka utvrdjenja.
Na taj način Nemačka se našla ukleštena izmedju dva fronta.
Kao što je trebalo i očekivati, neprijatelj nije izdržao zajedničke udarce Crvene armije i savezničkih trupa. Neprijateljev otpor je bio skršen, njegove trupe su za kratko vreme bile izbačene iz srednje Italije, Francuske, Belgije, Sovjetskog Saveza. Neprijatelj je bio odbačen na granice Nemačke.
Nema sumnje da bez organizovanja drugog fronta u Evropi, koji je vezao oko 75 nemačkih divizija, naše trupe ne bi mogle za tako kratko vreme skršiti otpor nemačkih trupa i isterati ih iz Sovjetskog Saveza. Ali je isto tako nesumnjivo i to da bez snažnih ofanzivnih operacija Crvene armije u leto ove godine, koje su vezivale oko 200 nemačkih divizija, trupe naših saveznika ne bi mogle tako brzo izaći na kraj s nemačkim trupama i isterati ih iz srednje Italije, Francuske i Belgije.
Zadatak se sastoji u tome da se Nemačka i dalje drži u kleštima izmedju dva fronta.
U tome je ključ pobede.
Crvena armija mogla je uspešno izvršiti svoju dužnost prema otadžbini i isterati Nemce iz sovjetske zemlje zahvaljući tome što ju je iz pozadine samopregorno pomagala sva naša zemlja, svi narodi naše zemlje. Požrtvovani rad svih sovjetskih ljudi - radnika, seljaka, inteligencije, a isto tako i rukovodeći rad naših državnih i partiskih organa vršio se u protekloj godini pod devizom: "sve za front".
Protekla godina obeležena je novim uspesima industrije, poljoprivrede, saobraćaja, novim usponom naše ratne privrede.
U četvrtoj godini rata naše fabrike proizvode nekoliko puta više tenkova, aviona, topova, minobacača, municije, nego u početku rata. Prebrodjen je najteži period u obnovi poljoprivrede. Pošto su zemlji vraćena plodna polja Dona i Kubana, pošto je oslobodjena Ukrajina, naša poljoprivreda brzo se oporavlja od teških gubitaka. Sovjetski železnički saobraćaj izdržao je opterećenje, s kojim teško da bi izišao na kraj saobraćaj druge koje zemlje. Sve to govori u prilog tome da je privredna osnova sovjetske države neuporedivo sposobnija za život nego privreda neprijateljskih država.
Socijalistički poredak, koji je stvorila Oktobarska revolucija, dao je našem narodu i našoj vojsci veliku i nesavladivu snagu. Sovjetska država, uprkos teškom teretu rata, uprkos tome što su vrlo velike i privredno važne oblasti zemlje bile privremeno pod okupacijom Nemaca, nije za vreme rata smanjivala, nego je iz godine u godinu povećavala snabdevanje fronta oružjem i municijom. Sada Crvena armija ima tenkova, topova, aviona ne manje, nego više od nemačke vojske. Što se tiče kvaliteta naše ratne tehnike, ona u tom pogledu daleko nadmašuje neprijateljsko naoružanje. Kao što je Crvena armija u dugotrajnoj i teškoj borbi sama deleći megdan izvojevala vojničku pobedu nad fašističkom vojskom, tako je radni narod sovjetske pozadine u svom dvoboju s Hitlerovom Nemačkom i njenim pomagačima izvojevao ekonomsku pobedu nad njenim neprijateljem. Sovjetski ljudi odricali su se mnogo čega preko potrebnog, svesno su podnosili ozbiljnu materijalnu oskudicu, da bi što više dali frontu. Besprimerne teškoće ovog rata nisu slomile, nego su još više prekalile gvozdenu volju i hrabri duh sovjetskog naroda. Naš narod je s pravom stekao slavu herojskog naroda.
Naša radnička klasa ulaže sve svoje snage u stvar pobede, neprestano usavršava tehniku proizvodnje, povećava kapacitet industriskih preduzeća, podiže nove fabrike i zavode. Radnička klasa Sovjetskog Saveza izvršila je veliki radni podvig u ovome ratu.
Naša inteligencija smelo ide putem novatorstva na polju tehnike i kulture, uspešno razvija dalje modernu nauku, stvaralački primenjuje njene tekovine u proizvodnji oružja za Crvenu armiju. Svojim stvaračkim radom sovjetska inteligencija neocenjivo je doprinela porazu neprijatelja.
Vojska ne može ratovati i pobedjivati bez modernog naoružanja. Ali ona ne može ratovati i pobedjivati ni bez hleba, bez namirnica. Crvena armija u četvrtoj godini rata, zahvaljujući staranju kolhoznog seljaštva, ne oseća oskudicu u namirnicama. kOlhoznici i kolhoznice snabdevaju radnike i intelektualce namirnicama, a industriju sirovinama, obezbedjuju normalan rad zavoda i fabrika koji izradjuju oružje i spremu za front. Naše kolhozno seljaštvo aktivno i s punom svešću o svojoj dužnosti prema Otadžbini pomaže Crvenoj armiji da postigne pobedu nad neprijateljem.
Zauvek će ući u istoriju besprimerni radni podvizi sovjetskih žena i naše slavne omladine, koji su izneli na svojim ledjima glavni teret rada u fabrikama i zavodima, u kolhozima i sovhozima. U ime časti i nezavisnosti Otadžbine sovjetske žene, mladići i devojke pokazuju hrabrost i junaštvo na frontu rada. Oni su se pokazali dostojni svojih otaca i sinova, muževa i braće koji brane Otadžbinu od nemačkih fašističkih izroda.
Radni podvizi sovjetskih ljudi u pozadini, kao god i neumrli ratni podvizi naših ratnika na frontu, imaju svoj izvor u žarkom i životvornom sovjetskom patriotizmu.
Snaga sovjetskog patriotizma sastoji se u tome što njegovu osnovu ne čine rasne ili nacionalističke predrasude, nego duboka predanost i vernost naroda svojoj sovjetskoj Otadžbini, bratska saradnja trudbenika svih nacija naše zemlje. U sovjetskom patriotizmu harmonično se spajaju nacionalne tradicije naroda i zajednički životni interesi svih trudbenika Sovjetskog Saveza. Sovjetski patriotizam ne razjedinjuje, već naprotiv ujedinjuje sve nacije i narodnosti naše zemlje u jednu jedinstvenu bratsku porodicu. U tome treba gledati temelje nesalomivog i sve većeg prijateljstva naroda Sovjetskog Saveza. U isto vreme narodi SSSR poštuju prava i nezavisnost naroda drugih zemalja i uvek su pokazivali spremnost da žive u miru i slozi sa susednim državama. U tome treba gledati temelj sve obimnijih i sve čvršćih veza naše države sa slobodoljubivim narodima.
Sovjetski ljudi ne mrze nemačke osvajače zbog toga što su oni ljudi jedne strane nacije, već zbog toga što su našem narodu i svim slobodoljubivim narodima naneli bezbrojne nesreće i patnje. Naš narod odavno govori: "Ne biju vuka što je siv, nego što je ovcu pojeo".
Nemački fašisti su izabrali za svoje ideološko oružje mizantropsku rasnu teoriju, računajući na to da će propovedanje životinjskog nacionalizma stvoriti moralne i političke preduslove za vladavinu nemačkih osvajača nad porobljenim narodima. Medjutim, politika rasne mržnje, koju vode hitlerovci, postale je u stvari izvor unutrašnje slabosti i spoljnopolitičke izolacije nemačke fašističke države. Ideologija i politika rasne mržnje jedan su od faktora raspada hitlerovskog razbojničkog bloka. Ne sme se smatrati za slučajnost činjenica da su protiv nemačkih imperijalista ustali ne samo porobljeni narodi Francuske, Jugoslavije, Poljske, Čehoslovačke, Grčke, Belgije, Danske, Norveške, Holandije, nego i bivši Hitlerovi vazali - Talijani, Rumuni, Finci, Bugari. Hitlerovska klika je svojom ljudožderskom politikom digla protiv Nemačke sve narode sveta, a tako zvana "izabrana nemačka rasa" postala je predmet opšte mržnje.
U toku rata hitlerovci su pretrpeli ne samo vojnički, nego i moralni i politički poraz. Ideologija ravnopravnosti svih rasa i naroda koja se snažno afirmisala u našoj zemlji, ideologija prijateljstva medju narodima održala je potpunu pobedu nad hitlerovskom ideologijom životinjskog nacionalizma i rasne mržnje.
Sada kad se Otadžbinski rat približuje pobedničkom svršetku, u svoj veličini iskrsava istoriska uloga sovjetskog naroda. Danas ceo svet priznaje da je sovjetski narod svojom samopregornom borbom spasao evropsku civilizaciju od fašističkih pogromaša. To je velika zasluga sovjetskog naroda pred istorijom čovečanstva.
Protekla godina bila je godina trijumfa zajedničke stvari antinemačke koalicije, u ime koje su narodi Sovjetskog Saveza, Velike Britanije i Sjedinjenih Američkih Država ujedinili u borbeni savez. To je bila godina učvršćenja jedinstva i koordinacije akcija triju glavnih sila protiv hitlerovske Nemačke.
Odluka Teheranske konferencije o zajedničkim akcijama protiv Nemačke i sjajna realizacija te odluke predstavljaju jedan od izrazitih znakova učvršćenja fronta antihitlerovske koalicije. U istoriji će se naći malo planova velikih ratnih operacija gde bi zajedničke akcije protiv zajedničkog neprijatelja bile ostvarene tako potpuno i tačno, kao što je ostvaren plan zajedničkih udaraca protiv Nemačke, izradjen na Teheranskoj konferenciji. Nema sumnje da Teheranska odluka ne bi mogla biti izvršena tako potpuno i tačno bez jedinstva pogleda i koordinacije akcija triju velikih sila. Nesumnjivo je, s druge strane, i to, da je uspesno ostvarenje Teheranske odluke moralo poslužiti učvršćivanju fronta Ujedinjenih nacija.
Za isto tako izrazit znak čvrstine fronta Ujedinjenih nacija treba smatrati odluke konferencije u Dumbarton-Oksu po pitanju organizacije bezbednosti posle rata. Govori se o razmimoilaženjima izmedju tri sile u nekim pitanjima bezbednosti. Razmimoilaženja, naravno, ima i njih će još biti u nizu drugih pitanja. Razmimoilaženja postoje čak i kod ljudi jedne i iste partije. Utoliko više ona moraju postojati kod predstavnika različitih država i različitih partija. Ne treba se čuditi tome što postoje razmimoilaženja, već se treba čuditi što ih ima tako malo i što se ona, po pravilu, rešavaju gotovo svaki put u duhu jedinstva i sporazumnih akcija triju velikih sila. Nije stvar u razmimoilaženjima, već u tome što razmimoilaženja ne izlaze iz okvira koji dopuštaju interesi jedinstva triju velikih sila i što se, u krajnjoj liniji, rešavaju u interesu tog jedinstva. Poznato je da su medju nama u pitanju otvaranja drugog fronta postojala ozbiljna razmimoilaženja. Ali je poznato i to da su ta razmimoilaženja bila na kraju krajeva rešena u duhu potpunog sporazuma. To isto može se reći o razmimoilaženjima na konferenciji u Dumbarton-Oksu. Karakteristično za tu konferenciju nije to što su se tamo ispoljila neka razmimoilaženja, već to što je devet desetina pitanja bezbednosti bilo na toj konferenciji rešeno u duhu potpune jednodušnosti. Zato mislim da na odluke konferencije u Dumbarton-Oksu treba gledati kao na jedan od izrazitih znakova čvrstine fronta antinemačke koalicije.
Za još izrazitiji znak učvršćenja fronta Ujedinjenih nacija treba smatrati nedavne pregovore s pretsednikom vlade Velike Britanije g. Čerčilom i ministrom spoljnih poslova Velike Britanije g. Idenom u Moskvi, koji su protekli u prijateljskoj atmosferi i u duhu potpune jednodušnosti.
Za sve vreme rata hitlerovci su preduzimali očajničke pokušaje da razjedine i suprotstave Ujedinjene nacije jedne drugima, da kod njih izazovu sumnjičenje i razdor, da oslabe njihove ratne napore uzajamnim nepoverenjem, a ako podje za rukom - i borbom jednih protiv drugih. Takve težnje hitlerovskih političara potpuno su razumljive. Za njih nema veće opasnosti od jedinstva Ujedinjenih nacija u borbi protiv hitlerovskog imperijalizma, i za njih ne bi bilo većeg vojnog i političkog uspeha od razjedinjavanja savezničkih sila u njihovoj borbi protiv zajedničkog neprijatelja. Medjutim, poznato je kako su uzaludna bila upinjanja fašističkih političara da pokvare savez velikih sila. To znači da temelje saveza SSSR, Velike Britanije i SAD ne čine slučajni i prolazni motivi, nego životno važni i trajni interesi.
Ne može biti sumnje da će borbeni savez demokratskih sila, pošto je izdržao iskušenja u toku više nego tri godine rata i pošto je cementiran krvlju naroda koji su se digli u odbranu svoje slobode i časti, utoliko pre izdržati iskušenja završnog stadija rata.
Protekla godina bila je, medjutim, ne samo godina učvršćenja antinemačkog fronta savezničkih sila, nego i godina proširenja tog fronta. Ne sme se smatrati za slučajnost činjenica da su posle Italije bili izbačeni iz rata i drugi saveznici Nemačke - Finska, Rumunija, Bugarska. Treba istaći da te države nisu samo izašle iz rata, nego su i raskinule s Nemačkom i objavile joj rat, priključivši se na taj način frontu Ujedinjenih nacija protiv hitlerovske Nemačke. Ne može biti sumnje da će poslednja saveznica Nemačke u Evropi - Madjarska, takodje biti izbačena iz stroja u najskorije vreme. To će značiti potpunu izolaciju hitlerovske Nemačke u Evropi i neizbežnost njenog sloma.
Ujedinjene nacije stoje pred pobedonosnim završetkom rata protiv hitlerovske Nemačke.
Rat protiv Nemačke dobiće Ujedinjene nacije, - u to sada ne može biti više nikakve sumnje.
Dobiti rat protiv Nemačke znači ostvariti veliko istorisko delo. Ali dobiti rat još ne znači obezbediti narodima trajan mir i čvrstu bezbednost u budućnosti. Zadatak se sastoji ne samo u tome da se dobije rat, nego i u tome da se onemogući izbijanje nove agresije i novog rata, ako ne zauvek, a ono bar u toku dugog perioda vremena.
Posle poraza Nemačka će, razume se, biti razoružana kako u privrednom, tako i u vojničkom i političkom pogledu. Ali bilo bi nezamislivo misliti da ona neće pokušati obnoviti svoju moć i razviti novu agresiju. Svi znaju da se nemački upravljači već sada spremaju za novi rat. Istorija uči da je dovoljan kratak period od 20-30 godina da se Nemačka oporavi od poraza i obnovi svoju moć. Kakva sredstva postoje da se spreči nova agresija Nemačke, a ako rat ipak bukne, - da se on uguši u samom početku i da mu se ne dozvoli da se razvije u veliki rat?
To pitanje je utoliko umesnije, što su, kako uči istorija, agresivne nacije, kao napadačke nacije, obično spremnije za novi rat nego miroljubive nacije, koje zbog toga što nisu zainteresovane u novom ratu obično zakašnjavaju s pripremom za rat. Činjenica je da su agresivnije nacije u ovom ratu još pre početka rata imale već gotovu vojsku za upad, dok miroljubive nacije nisu imale čak ni potpuno zadovoljavajuću vojsku za zaštitu mobilizacije. Ne smeju se smatrati za slučajnost takve neprijatne činjenice kao ''incident'' u Pirl-Harboru, gubitak Filipina i drugih ostrva na Tihom Okeanu, gubitak Hongkonga i Singapura, kad je Japan, kao agresivna nacija, bio spremniji za rat nego Velika Britanija i Sjedinjene Američke Države, koje su se pridržavale miroljubive politike. Ne sme se smatrati za slučajnost ni neprijatna činjenica kao gubitak Ukrajine, Belorusije, Pribaltika u prvoj godini rata, kad je Nemačka, kao agresivna nacija, bila spremnija za rat nego miroljubivi Sovjetski Savez. Bilo bi naivno objašnjavati te činjenice ličnim kvalitetima Japanaca i Nemaca, njihovom nadmoćnošću nad Englezima i Amerikancima, Rusima, njihovom dalekovidošću itd. Tu se ne radi o ličnim kvalitetima, već o tome da u novom ratu zainteresovane agresivne nacije, kao nacije koje se u toku dugog vremena spremaju za rat i prikupljaju snage, obično bivaju - i moraju biti - spremnije za rat nego miroljubive nacije, nezainteresovane u novom ratu. To je prirodno i razumljivo. To je, ako hoćete, istoriski zakon, koji bi bilo opasno gubiti iz vida.
Prema tome, ne sme se poricati da ubuduće miroljubive nacije mogu biti opet iznenadjene agresijom, ako, razume se, već sada ne izrade specijalne mere, podobne da spreče agresiju.
Dakle, kakva sredstva postoje da se spreči nova agresija Nemačke, a ako rat ipak bukne, - da bude ugušen u samom početku i da mu se ne dopusti da se razvije u veliki rat?
Za to, osim potpunog razoružanja agresivnih nacija, postoji samo jedno sredstvo: da se stvori specijalna organizacija za odbranu mira i osiguranje bezbednosti, sastavljena od predstavnika miroljubivih nacija, da se rukovodećem organu te organizacije stavi na raspoloženje minimalno potrebni broj oružanih snaga, neophodan za sprečavanje agresije, i da se u dužnost toj organizaciji stavi da u slučaju potrebe bez oklevanja primeni te oružane snage za sprečavanje ili likvidaciju agresije i kažnjavanje krivaca agresije.
To ne sme da bude ponavljanje tužne uspomene Društva naroda, koje nije imalo ni prava, ni sredstava za sprečavanje agresije. To će biti nova, specijalna, opunomoćena medjunarodna organizacija, koja ima na raspoloženju sve što je potrebno za odbranu mira i sprečavanje nove agresije.
Može li se računati da će akcije te medjunarodne organizacije biti dovoljno efikasne? One će biti efikasne ako velike sile, koje su na svojim ledjima iznele glavni teret rata protiv hitlerovske Nemačke, budu i ubuduće delovale u duhu jednodušnosti i sloge. One neće biti efikasne, ako bude pogažen taj neophodni uslov.
* * *
Drugovi!
Sovjetski narod i Crvena armija uspešno ostvaruju zadatke koji su se pred njih postavili u toku Otadžbinskog rata. Crvena armija je dostojno izvršila svoju patriotsku dužnost i oslobodila našu otadžbinu od neprijatelja. Otsad pa doveka naša će zemlja biti slobodna od hitlerovske gamadi. Sada Crvenoj armiji ostaje njena poslednja završna misija: da zajedno s armijama naših saveznika dovrši poraz nemačke fašističke vojske, da dotuče fašističku zver u njenoj sopstvenoj jazbini i da istakne nad Berlinom zastavu pobede. Ima razloga da računamo da će Crvena armija izvršiti taj zadatak u skoroj budućnosti.
Živela naša pobedonosna Crvena armija!
Živela naša slavna Ratna mornarica!
Živeo moćni sovjetski narod!
Živela naša velika Domovina!
Smrt nemačkim fašistčkim osvajačima!
Kliknite ovde da se vratite na indeks sa radovima na srpsko-hrvatskom